حفظ محیطزیست، یك فعالیت دینی و انقلابی است/ مشكلات معیشتی مردم راهحل دارد/ وضع معیشت مردم غصه بزرگی است/ به توصیههای ستاد كرونا عمل كنید
بسم الله الرّحمن الرّحیم
و الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین.
به همهی ملّت عزیز ایران و شنوندگان و بینندگان این برنامه سلام عرض میكنم.
بحمدالله مجدّداً فرصتی پیش آمد برای سخن گفتن از درخت و گیاه، و از فضای سبز و محیط زیست؛ خداوند متعال گیاه را و درخت را یك عامل مهمّی در جریان زندگی بشر قرار داده است. گیاه و درخت و سبزه و آنچه از آنها ناشی میشود، در ساخت تمدّن بشری یك پایهی مهم و اساسی است؛ گیاهان و درختان، هم هوا را تصفیه میكنند، هم برای بشر غذا تولید میكنند، هم مایهی تلطیف روح و روان بشری هستند، هم نماد آبادانی و خرّمی محیط زندگی بشر محسوب میشوند، هم بسیاری از داروهای مورد نیاز انسان از گیاهان به دست میآید، بعلاوهی منافعی كه در چوب و برگ و ریشه و مانند اینها وجود دارد؛ بنابراین میبینید كه گیاه و درخت و سبزه یك عامل اساسی و مهمّی در زندگی بشر است.
علاوهی بر آنچه گفته شد، نگاه ما به درخت و گیاه و سبزه و محیط زیست، یك نگاه معرفتی و معنوی است، نگاه معرفت دینی است؛ این در ادبیّات ما هم كاملاً رواج دارد و آحاد مردم و متفكّرین و همهی كسانی كه در زمینهی مسائل بشری حرف میزنند، در این زمینهها نظر دادهاند و حرف زدهاند:
برگ درختان سبز در نظر هوشیار
هر ورقی دفتری است معرفت كردگار(1)
یعنی نگاه، نگاه معرفتی است. برای همین هم هست كه در شرع مقدّس اسلام غرس(2) كردن درخت و نشاندن نهال یكی از حسنات محسوب شده؛ روایات متعدّدی داریم كه ما را تحریص میكنند و ترغیب میكنند به اینكه درخت بنشانید، نهال بنشانید كه اینها حسنه است. در قانون اساسی ما هم كه برای محیط زیست یك اصل وجود دارد(3) كه اهمّیّت آن را و ضرورت پرداختن به آن را به بهترین بیانی در آنجا بیان كرده. بنابراین، فعّالیّتهایی كه در مورد فضای سبز و درخت و گیاه و محیط زیست و جنگل و بقیّهی[این امور] انجام میگیرد، فعّالیّتهای دینی است، فعّالیّتهای انقلابی است؛ و جوانهای عزیز ما نباید گمان كنند كه مسئلهی محیط زیست یك مسئلهی تزئینی و تجمّلاتی و زیادی است؛ نه، یك مسئلهی اساسی و مهمّی است كه در شرع و قانون آمده.
خوشبختانه كشور ما به خاطر تنوّع آب و هوایی، تنوّع محیط زیست و تنوّع اقلیمیای كه دارد، عرصهی وسیعی برای فعّالیّتهای محیطزیست است و میتوان كارهای بزرگی انجام داد؛ و آحاد مردم و جوانهایی كه در خدمات گوناگون كشوری بحمدالله حضور دارند -از علمی تا اجرائی تا سیاسی تا اجتماعی- در زمینهی محیط زیست هم میتوانند فعّال بشوند و كار كنند و تلاش كنند.
متأسّفانه در جامعه هستند كسانی كه محیط زیست را قربانی منافع شخصی خودشان میكنند؛ فدای سودطلبی و منفعتطلبی خودشان میكنند. هستند از این كسانی كه اینجوریاند، طبیعت را تخریب میكنند، جنگل و كوه را نابود میكنند، مراتع را پایمال میكند، سفرههای زیرزمینی و آب را به یغما میبرند؛ اینها همه واقعاً بلای بزرگی است كه تخریب محیط زیست است و همه باید مقابل آن بِایستند؛ چه مسئولین و چه آحاد مردم. خب اینها در واقع زندگی آیندهی بشر را به خطر میاندازد؛ آن كه كوهها را در واقع وسیلهای قرار میدهد برای بالا بردن آهن و فولاد و ساختمانسازی و آپارتمانسازی و مانند اینها یا مراتع را نابود میكند یا [درختان] جنگلها را میبُرد و تبدیل به یك كاربریهای مضر میكند، در واقع نسلهای آیندهی بشری را دارد از این نعمتها محروم میكند و به خطر میاندازد.
البتّه یك خطرات طبیعی و بلاهای طبیعی هم هست؛ جنگلها گاهی به خاطر حوادث طبیعی مثلاً آتش میگیرند كه اینها قابل پیشگیری است؛ هم [برای] جنگلها، هم تالابها، هم دریاچهها این بلاهای طبیعی وجود دارد، امّا قابل پیشگیری است؛ از اینها بایستی پیشگیری بشود كه این به عهدهی مسئولین است و اگر نكنند، واقعاً در این مسئله تقصیر كردهاند. بنابراین امروز كه روز درختكاری در نظر گرفته شده، روز مهمّی است؛ خوب است كه همه در كشور، امروز و همیشه به مسئلهی محیط زیست و فضای سبز اهمّیّت بدهند.
یك جمله هم دربارهی مسئلهی كرونا عرض بكنیم. سال گذشته مسئولین راجع به كرونا -كه مثل امروزی در اوایل كرونا بود- هشدار دادند و گفتند، بنده هم یك كلمهای در همین روز محیط زیست خطاب به مردم عزیزمان عرض كردم(5) كه خوشبختانه حرف دلسوزان اثر كرد و مردم در ایّام عید كاملاً ملاحظه كردند و بلای بزرگی را كه در آن ایّام میتوانست متوجّه كشور بشود از سر دور كردند. امسال من احساس میكنم كه خطر از سال گذشته بیشتر است؛ امسال خطر را بهتر میشناسیم، بیشتر میشناسیم و میدانیم كه متأسفانه خطر در كشور فراگیر شده؛ سال گذشته به این اندازه نبود؛ بنابراین امسال هم بایستی همه رعایت كنند. هر چه ستاد ملّی كرونا گفت [باید رعایت شود]؛ اگر سفر را ممنوع كردند، [مردم] سفر نروند؛ هر چه را لازم دانستند انجام بدهند. بنده كه مثل سال گذشته قطعاً سفر نخواهم رفت؛ و هر چه ستاد ملّی در این زمینه بگوید [رعایت میكنم].
و مسئلهی كرونا در وضع معیشت مردم هم مؤثّر است؛ یعنی این را باید بدانیم. میبینید كه كرونا چه مشكلاتی را برای معیشت مردم فراهم كرده؛ اگر چنانچه این ادامه پیدا كند، همین طور بدتر خواهد شد و ادامه پیدا خواهد كرد و مشكلات بیشتر خواهد شد؛ باید هر چه زودتر بتوان كلك این بلای طبیعی بزرگ را كَند. متأسّفانه امروز وضع معیشت مردم خوب نیست؛ این غصّهی بزرگی است برای ما. گرانیها زیاد است؛ شما ملاحظه كنید شب عید، قیمت میوه و مانند اینها خیلی گران است؛ میوه فراوان امّا قیمتها بسیار بالا. متأسّفانه [سود حاصل از] این قیمتها به جیب باغدار هم نمیرود كه ما مثلاً بگوییم یك قشر زحمتكشی یك سودی میبرند؛ نه، متأسّفانه این سود را دلالها و واسطهها و این دستهای وسط و سودجو میبرند و به باغدار چیزی نمیرسد، به مردم هم كه ضرر میرسد؛ بنابراین بایستی مسئولین محترم این مشكل معیشتی مردم و مشكل گرانی را هم حل كنند. و این ممكن است، راهحل دارد؛ بنده در جلسات متعدّد این را تذكّر دادهام و نظرات و راهحلهایی كه كارشناسان در این زمینه گفتهاند، مطرح كردهایم و بیان كردهایم؛ راهحل دارد؛ انشاءالله كه بتوانند اینها را انجام بدهند.
امیدواریم كه خداوند متعال برای كشور و برای مردم، آیندهی نیكی را مقدّر فرموده باشد و قلب مقدّس ولیّعصر از ما راضی باشد، و دعای آن بزرگوار شامل حال ملّت ما و كشور ما باشد.
والسّلام علیكم و رحمة الله و بركاته