رهبر انقلاب در سخنرانی به‌مناسبت ارتحال امام خمینی(ره) فرمودند: در جریان عدم احراز صلاحیت به برخی كسانی كه صلاحیتشان احراز نشد جفا شد به خودشان و خانواده‌هایشان نسبت‌هایی داده شد كه معلوم شد خلاف است.
مراسم سالگرد رحلت بنیان‌گذار كبیر انقلاب اسلامی هر سال با سخنرانی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در حرم مطهر امام خمینی(ره) برگزار می‌شد كه با توجه به دستورالعمل‌های بهداشتی ستاد ملی مبارزه با كرونا، امسال نیز در حرم مطهر برگزار نشد.
گزیده سخنرانی تلویزیونی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی به‌مناسبت سی‌ودومین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)در سالگرد ارتحال امام خمینی به‌شرح زیر است:
** چهارده خرداد دیگری فرا رسید و فضای عمومی كشور آكنده شد با یاد و خاطره‌ی آن شخصیت عظیم و آن مرد بزرگ و آن رهبر بی‌جایگزین، آن دل عطوف و آن اراده پولادین، آن عزم سرشار از صلابت و آن ایمان عمیق و روشن و آن خردمند حكیم و دوراندیش ملت ما و كشور ما امروز و تا آینده‌های دور به نگاهبانی از این یاد و خاطره‌ی عزیز احتیاج دارد.
** امام ابتكارات زیادی داشتند اما مهم‌ترین ابتكار ایشان جمهوری اسلامی بود این همان مردم‌سالاری دینی است كه زیر عنوان جمهوری اسلامی رسمیت پیدا كرد و عنوان نظام برخاسته از فكر و اراده ملت ایران و رهبری امام بزرگوار شد در بین نظام‌های عالم و نظام‌های انقلابی و نظام‌های تشكیل شده در یكی دو قرن اخیر، نظامی را سراغ ندارم كه به قدر جمهوری اسلامی پیش‌بینی زوال و فروپاشی شده باشد از روز اولی كه جمهوری اسلامی تشكیل شد بدخواهان و دشمنان و كسانی كه نمی‌توانستند این پدیده عظیم را هضم كنند در داخل و خارج كشور می‌گفتند جمهروی اسلامی تا دو ما و شش ماه یا یك سال دیگر از بین خواهد رفت.
** صلابت امام بزرگوار بر پیروزی‌های عظیم ملت ایران و حوادث گوناگون دیگر این همهمه را فرو نشاند و اواخر عمر امام این همهمه‌ها تمام شد، اما بعد از رحلت امام بدخواهان جان پیدا كردند و آرزوهای خود را به صورت پیش‌گویی تكرار كردند. یك حزب فرسوده قدیمی و پر مدعا در سال 69 بیانیه‌ای داد و اعلام كرد كه جمهوری اسلامی در لبه پرتگاه است.
** چند سال بعد هم گروه و دسته‌ای كه جزو نمایندگان یكی از مجالس شورای اسلامی هم بودند در نامه‌ای اعلام كردند فرصتی اندك برای جمهوری اسلامی باقی مانده كه این هم تمایلات‌شان شبیه همان حزب بود. قبل و بعد از این‌ها هم اشخاص و گروه‌ها از این حرف‌ها می‌زدند و زیر سایه بیگانگان و دشمنان از این حرف ها زده می‌شد و فروپاشی جمهوری اسلامی را نوید می‌دادند و آرزوی خود را به صورت خبر و تحلیل می‌گفتند. همین یكی دو سال پیش آمریكایی‌ها گفتند جمهوری اسلامی چهل سال خود را نخواهد دید من یادم نمی‌آید در هیچ نظام دیگری این همه پیش‌گویی برای زوال و فروپاشی شده باشد. این‌ها كه اینجور پیشگویی‌ها را می‌كردند نگاهشان به نظامِ‌های برآمده از انقلاب‌ها بود.
** بسیاری از انقلاب‌ها شروع شورانگیزی داشتند اما پایان زهرآگینی داشتند در ایران ما هم اتفاق افتاده بود. نهضت مشروطه با آنكه با هیاهو و شوق و فتوا بوجود آمد اما 15 سال بعد از مشروطیت رضاخان سركار آمد كه از استبداد دوران قاجار بدتر بود در سال 1329 و 30 نهضت نفت ایران ملی شد و از دست انگلیسی‌ها درآمد اما یكی دو سال بعد كودتای آمریكایی انگلیسی به وجود آمد و محمدرضا یك دیكتاتوری پیچیده و سخت را برای مدت طولانی آغاز كرد.
** بحمدالله انقلاب و نظام امام خمینی نه تنها فرونپاشید بلكه روز به روز قدرتمندتر شد و تسلی نشد. روز به روز استقلال خود را روشن و آشكار كرد و توفیقات بزرگ به دست آورد و بر موانع غلبه كرد.
** امروز جمهوری اسلامی هم توسعه‌یافته‌تر از اول انقلاب و هم پیشرفته‌تر و جلوتر است. این سوال پیش می آید كه راز این پیشرفت چیست و چرا جمهوری اسلامی با این همه دشمنی‌ها به سرنوشت انقلاب‌های دیگر دچار نشد. راز پرشكوه و افتخار بخش این نظام "جمهوری" و "اسلامی" است و همراهی این دو كلمه با هم باید پایدار بماند.
** امام رضوان‌الله تعالی علیه، انسان بزرگی از جهات مختلف بود؛ از جمله از لحاظ دانش و معرفت دینی پشتوانه ایجاد این نیز نظریه معرفت عمیق او به اسلام بود او اسلام را می‌شناخت و می‌دانست كه حاكمیت اسلامی مربوط به پیام اصلی اسلام است و اعتقاد عمیق او به مردم امام راحل به توانایی و عزم مردم ایمان داشت؛ سال 41 كه اول شروع نهضت بود اما بحث را به مسائل سیاسی كشاندند و فرمودند اگر دعوت كنیم مردم این بیابان قم را پر می‌كنند.
** امام هر دو بخشِ «جمهوری» و «اسلامی» را از اسلام گرفته بود و تسلط بر مبانی اسلامی و جامعیت او این نظریه را در ذهن این بزرگوار بوجود آورد و البته مخالفانی هم داشت هم مسئله اسلامی بودنِ حكومت و هم جنبه مردمی بودنِ حكومت و مردم‌سالاری مخالفان سرخستی داشت و تا امروز هم مخالفانی هستند كه نظراتی دارند.
** در مورد حاكمیت اسلامی كه نظام كشور و زندگی باید با ارزش‌های اسلامی و موازین اسلامی اداره شود، مخالفان سرسختی بودند البته یك‌دسته غیرمذهب‌های سكولار بودند كه می‌گفتند دین چنین شأنی ندارد كه وارد مسائل اجتماعی شود و مدیریت كشور را به دست بگیرد برخی‌شان هم دین را افیون جامعه می‌دانستند.
** یك‌دسته معتقدین به دین بودند اما از موضع دفاع از دین می‌گفتند دین نباید آلوده به سیاست شود و دین باید تقدس خود را حفظ كند و وارد میدان دیگری نشود و اگر انسان بخواهد درست درباره این‌ها قضاوت كند، سكولارهای مذهبی بودند.
** مخالفان حاكمیت مردم و مردم‌سالاری هم دو جبهه بودند یك جبهه لیبرال‌های سكولار بودند كه معتقد به مردم‌سالاری بودند اما می‌گفتند مردم‌سالاری به دین ربطی ندارد و مردم‌سالاری باید مردان فن‌سالار و تكنوكرات وارد شوند یك‌عده هم معتقد به دین بودند اما می‌گفتند حاكمیت دین به مردم ربطی ندارد و نمونه‌های این نظر دوم را در حضرات داعش مشاهده كردیم كه معتقد به حاكمیت دین بودند اما مردم را هیچ‌كاره می‌دانستند.
** امام با استناد به معرفت عمیق از دین محكم ایستاد و این نظریه را پیش برد. این یك استنباط عالمانه است؛ حاكمیت دین را قرآن به‌صورت روشن بیان كرده است.
** سنت و حدیث و كلمات پیامبر هم در این زمینه هست. پیامبر اكرم(ص) وقتی نمایندگان یثرب آمدند كه پیامبر را دعوت كنند، پیامبر همین پیمان را گرفت كه باید دفاع كنید و با ورود به مدینه حاكمیت اسلام را به‌وجود آورد و این حاكمیت مربوط به پیامبری وی بود. بعد از رحلت پیامبر هم با وجود اختلافاتی كه در مسئله جانشینی بود، احدی از مسلمانان كه در باب جانشین اختلاف داشتند، كسی در اینكه حكومت باید براساس اسلام باشد شك نداشت. هركس به اسلام اعتقاد دارد باید به حاكمیت اسلام هم اعتقاد داشته باشد.
** مسئله اعتبار رأی مردم هم از اسلام است. یك منظر، جنبه دینی قضیه است كه مسئله مسئولیت و حق است و یك جنبه امكان تحقق حاكمیت دین است كه بدون مردم امكان‌پذیر نیست.
** در قرآن كریم و در روایات درباره مسئولیت مردم نسبت به سرنوشت جامعه آمده است. این مسئولیت همگانی است و در زمان‌های مختلف به وسیله‌ای اعمال می‌شود كه امروز با انتخابات است.
** در حكومت دینی بدون پشتوانه مردمی مجبورند با شقیر و شلاق زندگی كنند و امكان حكومت نیست كه حكومت اسلامی كه اهل شمشیر و زور نیست امكان ادامه رحكت بدون پشتوانه مردم نیست.
** مردم‌سالاری دینی كه عنوان جمهوری اسلامی پیدا كرد یك طرح ناب و خالص دینی است و اینكه برخی می‌گویند امام انتخابات را از غربی‌ها گرفت، حرف بی‌مبنایی است. امام كسی نبود كه به‌خاطر رودربایستی با این و آن از حكم خدا منصرف شود. اگر مردم‌سالاری از دین و خدایی نبود، امام كسی نبود كه به آن تن دهد. برای مثال آن‌روز كه امام مسئله الزام حجاب را مطرح كردند، خیلی‌ها حتی افراد نزدیك به امام مخالف بودند اما نظر امام این بود و به‌طور قاطع مطرح كردند.
** در دوران سیاه استبداد پهلوی، این مردم با اختناق زندگی كرده بودند، امام با حركت جهشی مردم را به میدان آورد و ظرفیت عظیم توانایی برای اراده ملت را امام به كار گرفت و آن را با رهبری و هدایت خود به مرحله‌ای رساند كه كارهای بزرگی انجام دهند و سلطنت چندهزار ساله را ساقط كنند و كاری كنند كه مردم بایستند و مقاومت كنند و روزبه‌روز قوی‌تر شوند امروز جمهوری اسلامی یك شجره تناوری است كه هیچ طوفانی نمی‌تواند آن را از پای درآورد.
** امام این دو كلمه را گره‌گشای مشكلات كشور می‌دانست. اینكه ایشان فرمود نه یك كلمه كم و نه یك كلمه زیاد یعنی جمهوری بدون اسلام و اسلامی بدون جمهوری معنا ندارد حاكمیت اسلامی یعنی محتوا و ارزش‌ها را اسلام معرفی كند و اراده مردم موثر و احكام اسلام هم دارای تاثیر و گره‌گشای همه كارها هم همین است.
** هرجا ما مردم را وارد میدان كردیم، هرجا اسلام را معیار و میزان كار خود قرار دادیم پیشرفت كردیم هرجا كه یكی از دو لنگ شد پیشرفت نكردیم.
** اگر برای مسئولان جا بیفتد كه حدود اسلام را رعایت كنند و در مسائل اقتصادی و سیاسی و فرهنگی حضور مردم را تامین كنند و سازوكارهایی به‌وجود ** آوردند همه مشكلات حل خواهد شد.
** امام در مورد مردم‌سالاری و اسلامی بیانات محكمی دارند. امام اسلام متحجرین و التقاطی‌ها را رد می‌كنند اسلام در نظر امام، اسلامی عدالت‌خواه و ضد استكبار و ضد فساد است و در بیانات امام روشن است. اسلامی كه امام به آن معتقد بود ضد سلطه‌طلبی بیگانگان و ضد زانو زدن در مقابل دشمن است.
** اسلام امام ضد تحجر و افكار عقب‌مانده قدیمی بود. اسلام ضد اشرافی‌گری، اسلام طرفدار محرومان و اسلام ضد فاصله طبقاتی بود.
** امام انتخابات را فریضه دینی می‌دانستند. ایشان می‌فرمایند "عدم حضور در انتخابات در بعضی مقاطع چه‌بسا گناهی باشد در رأس گناهان كبیره"؛ یا می‌فرمایند "كوتاهی در مشاركت دارای پیامدهای دنیوی چه بسا تا نسل‌ها بعد و مستلزم بازخواست الهی است."
