مدیر حوزه های علمیه گفت: تا پایان 1401 حدود 500 رشته حوزوی سرفصل نویسی شده و نقشه اجرایی آن نهایی خواهد شد و گروه های علمی در پیشبرد و اجرای آن فعال تر عمل خواهند نمود.
آیت الله علیرضا اعرافی، شب گذشته در پانزدهمین مجمع سالیانه انجمن كلام اسلامی حوزه با موضوع «آسیب شناسی و راهكارهای توسعه دانش كلام» كه در سالن خواجه نصیر الدین طوسی دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، ضمن تسلیت ایام سوگواری شهادت بانوی گرامی اسلام صدیقه طاهره سلام الله علیها، یاد و نام اندیشوران حوزه های علمیه به ویژه متكلمان بزرگ جهان اسلام و پیش گامان تبیین و دفاع از اندیشه اسلامی و معارف اهل بیت علیهم اسلام را گرامی داشت.
وی در ادامه بر اهمیت توسعه و تعمیق حوزه علوم عقلی و علم مهم كلام اسلامی تاكید نمود و اظهار داشت: علم كلام برای بالندگی، رشد و استواری در پایه های نظام اسلامی به رشد، تقویت، توسعه و تقویت متدولوژی و منهج شناسی وابسته است.
مدیر حوزه های علمیه به علل و عوامل رشد و توسعه علوم فقهی اشاره كرد و ابراز داشت: فقه در یك داد و ستد مستمر با اصول، رشد و پیشرفت پیدا كرده است و به نوعی می‌توان گفت: ژرفایی و عمق فقه در یك رفت و برگشت پیوسته و دائمی با اصول شكل گرفته است.
عضو شورای عالی حوزه افزود: دانشوران، نهادها و شخصیت های فعال در حوزه های دانشی غیر فقه و مشخصا كلام باید به پایه ریزی اصول كلام به معنای اصول فقه پرداخته و منهج شناسی استنباط كلامی در گذاره های توصیفی عقلی و گذاره های نقلی را پایه ریزی كنند.
آیت الله اعرافی قواعد مشترك و گذاره های اختصاصی به گذاره های تجویزی فقهی را مورد توجه قرار داد و افزود: اصول فقه به دو بخش اساسی قواعد استنباط از منابع دینی اعم از گذاره های توصیفی و تجویزی تقسیم می شود.
عضو فقهای شورای نگهبان با تاكید بر این كه اصول گنج فاخری دارد كه برای هر متفكر و پژوهشگر قلمروهای علوم اسلامی از جمله حوزه كلام مثمرثمر است، خاطرنشان كرد: بازسازی و بازخوانی اصول و فعال سازی برای به كارگیری در حوزه كلام و استنباطات كلامی امر مهمی است كه باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: اگر می خواهیم كلام ما در 50 سال دیگر از عظمت بالاتری برخوردار باشد، باید به حوزه متدولوژی، منهج و روش شناسی توجه روزافزونی داشته باشیم.
مدیر حوزه های علمیه با اشاره به اینكه غیر از كلام خاص باید به كلام های ویژه از جمله كلام مضاف در حوزه های خاص توجه بیشتری داشته باشیم، یادآور شد: كلام های متنوع و خاص ضرورتی است كه باید بدان پرداخت و بخش زیادی از هجمه ها مربوط به نظامات حقوقی، سیاسی و .. است كه علیرغم فروانی پژوهش ها، نیازمند نظام مندی و رشته سازی و ساماندهی ناظر به نیازها هستیم.
عضو شورای عالی حوزه بر اهمیت تقویت فقه الكلام و فقه العقیده ناظر به نیازهای دنیای جدید تاكید كرد و یادآور شد: فقه معاصر باید سطوحی همچون: بازسازی رشته ها ناظر به پرسش های نو، افزودن فصول و ابواب جدید با توجه به شرایط جدید و تألیف كتابهای جدید فقهی ناظر به حوزه‌های مختلف دانشی و توسعه علوم پیرامونی حوزه را مورد توجه بیشتر قرار دهد.
آیت الله اعرافی با تاكید بر این كه باورها و التزامات قلبی، امور جوانحی اختیاری هستند كه مشمول احكام خمسه می شوند، لذا نیازمند تقویت فقه العقیده هستیم، خاطرنشان كرد: نیاز است تا كلام بین الادیانی و بین المذاهبی را در سطوح مختلف مورد توجه قرار دهیم.
عضو فقهای شورای نگهبان افزود: باید از معتقدان به عالم قدس و مبادی غیبی در برابر الحادهای نوین صیانت نماییم؛ چراكه در صورت ورود به این حوزه، در جبهه بزرگ جهانی ایفای نقش كرده و صاحبان اندیشه الهی احساس هویت مشتركی خواهند كرد.
وی در بخش دیگر از سخنان خود با بیان این كه 100 تا 300 طرح مهم، خیلی مهم و راهبردی در حوزه های علمیه ترسیم شده است، خاطرنشان كرد: گنجینه ای فاخر از طراحی ها اعم از 20 سند راهبردی، برنامه توسعه حوزه های استانی تنها بخشی از این موارد است.
آیت الله اعرافی با تأكید بر این كه خادمان شما شبانه روز وقت خود را صرف نموده‌اند تا جبهه وسیع طرح ها را برای پاسخ به نیازهای روز عملیاتی نمایند، خاطرنشان كرد: ما كار حوزه را مهمتر و ارزشمندتر از هر چیزی می دانیم؛ به گونه ای كه قربانی شدن خودمان برای حوزه را ارزشی والا می پنداریم.
وی با تاكید بر این كه تاكنون بیش از 100 رشته سرفصل نویسی شده است، خاطرنشان كرد: تا پایان 1401 حدود 500 رشته حوزوی سرفصل نویسی شده و نقشه اجرایی آن نهایی خواهد شد و گروه های علمی در پیشبرد و اجرای آن فعال تر عمل خواهند نمود.
مدیر حوزه های علمیه با بیان این كه در برنامه پنج ساله حوزه های استانی، توسعه رشته ها و گرایش ها ناظر به نیاز مناطق ترسیم شده است، اظهار داشت: درختواره مهارت ها و آموزش های كاربردی حوزه، از جمله اقداماتی است كه برخی از محورهای آن با حوزه كلام در ارتباط است.
عضو شورای عالی حوزه با بیان این مطلب كه سطوح عالی متن خوانی به عنوان دروس تحقیق را نیز می توان به حوزه كلام توسعه داد، اظهار داشت: متون بدیل، سطح 5 و دوره ویژه برای ممتازین سطوح چهار برای صاحب نظری و حركت به سمت اجتهاد، اصلاح محدوده ها، نظام جامع اندیشه اسلامی، برنامه پنج ساله حوزه های استانی، گروه های فلسفه و كلام و علوم عقلی، توسعه انجمن ها از جمله انجمن كلام در شهرها و استان ها، طرح های مورد نیاز نظام كه بُعد كلامی دارد، طرح گفتمان علمی انقلاب اسلامی، امتیازات اساتید، از مواردی است كه می توان از ظرفیت اندیشمندان حوزه علوم عقلی و كلام اسلامی برای اتقان مباحث استفاده حداكثری نمود.
عضو فقهای شورای نگهبان یادآور شد: ارتباط كلام با حوزه تبلیغ و شبكه های متنوع آن، اتصال خروجی های فكری و كلامی حوزه و امتداد آن به صحنه تبلیغ، راهبرد بزرگی است كه نیازمند طرح و برنامه است.
آیت الله اعرافی بانك ایده ها را از دیگر رویكردهای مركز مدیریت حوزه های علمیه دانست و اذعان داشت: آنچه می فرمایند بر اصول متعارف طرح و ایده جدید باشد ارزش گذاری شده و قطعا بر روی آن كارشناسی های جامعی صورت خواهد گرفت.
