رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تاكید بر این كه موضع‌گیری‌های نادرست مانع ایجاد همدلی است، تصریح كرد: باید با افرادی معاشرت كرد كه انسان را از شك به یقین، از ریا به اخلاص، از كبر به تواضع، از عداوت به نصیحت و از رغبت به زهد سوق دهند.
آیت‌الله سید هاشم حسینی‌بوشهری در جمع طلاب و فضلای حوزه در پاسخ به این سؤال كه «رمز موفقیت یك طلبه در مسیر تحصیل دین چیست؟»، بیان كرد: «اگر این عوامل كه در كلام امام كاظم علیه السلام آمده است در رفتار و اعمال ما ظاهر شود، قطعاً به توفیق خواهیم رسید. ما در آغاز مسیر طلبگی، اهداف متعالی را در نظر می‌گیریم و اهداف كوچك را نادیده می‌گیریم. امیدواریم با بهره‌گیری از آیات و روایات، بتوانیم به این اهداف برسیم.»
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه به حدیثی از امام كاظم(ع) اشاره كردند كه پیامبر اكرم(ص) نیز با تفاوتی در تعبیر، آن را بیان فرموده‌اند:«لاَ تَجْلِسُوا عِنْدَ كُلِّ عَالِمٍ یَدْعُوكُمْ إِلاَّ عَالِمٌ یَدْعُوكُمْ مِنَ اَلْخَمْسِ إِلَی اَلْخَمْسِ: مِنَ اَلشَّكِّ إِلَی اَلْیَقِینِ، وَ مِنَ اَلْكِبْرِ إِلَی اَلتَّوَاضُعِ، وَ مِنَ اَلرِّیَاءِ إِلَی اَلْإِخْلاَصِ، وَ مِنَ اَلْعَدَاوَةِ إِلَی اَلنَّصِیحَةِ، وَ مِنَ اَلرَّغْبَةِ إِلَی اَلزُّهْدِ نشستن نزد هر عالمی را جایز ندانید، مگر عالمی كه شما را از پنج حالت به پنج حالت دیگر منتقل كند: از شك به یقین، از تكبر به تواضع، از ریا به اخلاص، از دشمنی به خیرخواهی، و از وابستگی به دنیا به زهد.»
آیت‌الله حسینی‌بوشهری در تفسیر این حدیث، به پنج ویژگی كلیدی اشاره كرد:
1.از شك به یقین :
«گاهی در مسیر طلبگی، شبهات و تردیدها ما را احاطه می‌كنند. حتی ممكن است به این فكر كنیم كه آیا راه درستی را انتخاب كرده‌ایم یا نه. عالم راستین كسی است كه شما را از این تردیدها به یقین برساند و ثابت‌قدم بودن در این مسیر را به شما یادآوری كند.»
2.از ریا به اخلاص :
«خودنمایی و ریا در عمل، مانع بزرگی برای رسیدن به اخلاص است. عالم واقعی شما را از حالت ریا خارج می‌كند و به سمت اخلاص در عمل سوق می‌دهد. خداوند بینا و آگاه است و ناخالصی‌ها را آشكار می‌كند. همان‌طور كه آیت‌الله العظمی بروجردی فرمودند: "اخلص العمل فان الناقد بصیر"، یعنی عمل را خالص كن، زیرا ناقد (خداوند) بیناست.
3.از تكبر به تواضع :
«تكبر و خودبرتربینی، انسان را از رشد بازمی‌دارد. عالم حقیقی شما را به سمت تواضع و فروتنی هدایت می‌كند. حتی در انتخاب لباس و رفتار، باید از هر چیزی كه حسدبرانگیز است پرهیز كرد. تواضع، حسدبردار نیست و باعث ایجاد محبت و همدلی می‌شود.»
4.از دشمنی به خیرخواهی :
«دشمنی و موضع‌گیری‌های نادرست، مانع ایجاد محبت و همدلی است. عالم راستین شما را به سمت خیرخواهی و محبت دعوت می‌كند تا دل‌ها به هم گره بخورند و فضایی از همكاری و همدلی ایجاد شود.»
5. از وابستگی به دنیا به زهد:
«زهد به معنای دوری از دنیا نیست، بلكه به معنای رها كردن وابستگی‌های دنیوی است. عالم واقعی شما را به سمت زهد و بی‌تعلقی به مادیات هدایت می‌كند. زهد یعنی اینكه اگر چیزی از دست دادیم، ناراحت نشویم و اگر چیزی به دست آوردیم، بیش‌ازحد خوشحال نشویم. این معنای واقعی زهد است.»
آیت‌الله حسینی‌بوشهری در پایان با اشاره به داستانی از مرحوم نراقی تأكید كر كه زهد واقعی به معنای رها كردن تعلقات است، نه دوری از دنیا. «زهد، دست كشیدن از وابستگی‌هاست، نه دست كشیدن از دنیا». مرحوم نراقی به فردی كه به ظاهر ایشان اعتراض كرده بود، فرمودند: "من اگر همه این فرش‌ها را رها كنم و بروم، هیچ تعلقی ندارم. ولی تو به یك كشكول تعلق خاطر داشتی و برگشتی. تو وابسته‌ای به این كشكول و من به این فرش‌ها و امكانات وابسته نیستم.
