كارشناس فقه و مبانی احكام
تولد و دوران كودكی
استاد جناب مستطاب آقای حاج شیخ محمّدجواد فاضل لنكرانی، فرزند مرجع بزرگ شیعه حضرتآیت الله العظمی فاضل لنكرانی«قدّس‌سرّه» در سال 1341 شمسی و در ماه رجب مقارن با ولادت با سعادت حضرت امام جواد «علیه‌السلام» در شهر مقدّس قم دیده به جهان گشود. پدر ایشان، پیش از تولد فرزند، در خواب دیده بود كه خداوند به وی پسری عطا می‌كند كه به بدن او متصل است؛ و آن را به پسر بودن و روحانی‌شدن فرزند خود تعبیر كردند.
دوران تحصیل
ایشان تحصیلات ابتدائی را در مدرسه سنائی قم آغاز كرد؛ و به دلیل تبعید پدر بزرگوارشان توسّط رژیم استبدادی طاغوت به یزد، تحصیل خود را در آن‌جا پی گرفت؛ و سپس به قم بازگشته و تا اخذ دیپلم تجربی دانش روز را ادامه داد. وی در كنار درس‌های دبیرستان، در سال 1356 شمسی دروس حوزوی را آغاز نمود و چون غالب دروس رسمی حوزه در آن زمان به دلیل حركت نهضت اسلامی ملّت ایران تعطیل بود، ایشان با همّت و جدّیت فراوان توانست با شركت در درس‌های خصوصی اساتید حوزه، در مدّت كوتاهی دروس سطح را به پایان رسانده، و در سال1361 شمسی به دروس خارج فقه و اصول راه یابد.
استادان
ایشان در سال‌های تحصیل خود به محضر عالمان بسیاری شرفیاب شد. دروس دوره‌ی ادبیّات را نزد استاد بیگدلی ـ كه هم‌اكنون از استادان برجسته‌ی حوزه هستند ـ گذراند؛ در رسائل و كفایه جلد دوّم به درس آیت الله سیّد رسول موسوی تهرانی و آیت الله اعتمادی راه یافت. كتاب مكاسب را نیز به صورت خصوصی از آیت الله پایانی فراگرفت. با پایان یافتن دروه‌ی سطح، برای بحثهای تخصّصی و اجتهادی در دروس والد مكرّم خود شركت جسته، و حدود 15 سال از محضر والد عظیم الشأن خود بهره فراوان برد. و حدود هفت سال نیز از محضر مرجع بزرگوار حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی «مدّظلّه‌العالی» استفاده نمود. هم‌چنین چندین سال از دروس فقه حضرت آیت الله سیّد كاظم حائری بهره بردند.
در بخش دروس عقلی نیز، مباحث شفاء، اسفار و اشارات و مباحث تفسیری را نزد اساتید برجسته‌ای چون آیت الله حسن‌زاده آملی و آیت اللهجوادی آملی گذرانده و از محضر این اساتید بهره‌ی فراوان برد. و نیز دروس علم هیئت را از محضر آیت الله حسن‌زاده استفاده نمود.
تدریس
معظّم له همواره در كنار تحصیل هماره به امر تدریس نیز عنایت ویژه‌ای داشته، و هم‌اینك بیش از بیست و پنج سال است كه بر كُرسی تدریس تكیه زده و فضلای بسیاری از خرمن علمی ایشان استفاده برده‌اند. وی پنج دوره كتاب «معالم»، سه دوره كتاب «اصول فقه»، چندین دوره كتاب «شرح لمعه»، سه دوره كتاب «مكاسب» و بیش از چهار دوره كتاب «كفایة الاصول» را تدریس نموده، و امروزه سیزده سال استكه به تدریس خارج فقه و اصول اشتغال دارند. و دروس ایشان به عنوان یكی از درس‌های پر عمق و مبسوط در میان فضلا و طلاّب حوزه شناخته شده است.
درس‌های حضرت استاد علاوه بر این‌كه به صورت نوار ضبط شده و در اختیار پژوهش‌گرانی كه فرصت شركت در این دروس را ندارند، قرار داده می‌شود؛ به صورت صوت و متن نیز هر روز در پایگاه اطّلاع رسانی ایشان به آدرس www.fazellankarani.org قرار می‌گیرد؛ كه فضلا و محقّقان از آن بهره می‌برند.
تألیف
حضرت استاد علاوه‌ی بر تدریس، به تألیف مقالات علمی و كتب نیز توجّه خاص دارند. به گونه‌ای كه در كنگرههای علمی بزرگی چون كنگره شیخ اعظم انصاری و مقدّس اردبیلی و امام خمینی «رحمهم‌الله» شركت فعّال داشته، و مقالات علمی متعدّدی ارائه داده‌اند كه تمامیآنها علاوه بر انتشار، در صحن همایش نیز قرائت گردیده است.
علاوه بر مقالات مذكور، از ایشان تألیفات و رسالههای مختلفی نیز در فقه، اصول و مباحث قرآنی به چاپ رسیده است.
توجّه معظّم‌له به طرح مسائل نو پیدا و مورد ابتلا، ستودنی و یكی از ویژگی‌هایی مباحث ایشان است. بحث نو پیدای تأثیر زمان و مكان در اجتهاد و نیز تلقیح مصنوعی، حقّ التألیف، طواف از طبقه‌ی اوّل مسجد الحرام و استفاده از تلسكوپ در رویت هلال ماه از زمره‌ی این مباحث است؛ و تألیفاتی نیز از ایشان در رابطه با آن‌ها منتشر شده است؛ كه نوآوری‌های فقهی و اصولی متعدّدی در آن‌ها به چشم می‌خورد. طرح این مباحث به صورت گسترده، همراه با ارائه‌ی مباحثی نو و بدیع، از دیگر ویژگی‌های معظّم‌له است و كتاب‌های قواعد فقهیّه ایشان ـ لاحرج و ضمان ید ـ شاهد صدقی بر این مدّعاست.
توجّه به مباحث قرآنی و تدریس آیات الاحكام ـ آیات مربوط به خمس، حجاب و نكاح ـ به صورت مبسوط، به گونه‌ای كه پاسخگوی شبهات موجود نیز هست، از دیگر امتیازات علمی معظّم‌له به شمار می‌آید.
حضرت استاد علاوه بر دریافت اجازه‌ی اجتهاد مطلق از سوی والد بزرگوارشان در سال 1376، از سوی شورای عالی حوزه‌ی علمیه قم نیز در تاریخ 13/8/1381 مدرك علمی سطح چهار در رشته فقه و اصول، كه همان اجتهاد است را با معدّل هیجده و درجه‌ی عالی دریافت نمودند.
فعالیّت‌های علمی و فرهنگی
ایشان علاوه بر اهتمام وافری كه به مباحث علمی خود دارند، اداره‌ی دفاتر مقام مرجعیّت شیعه در شهرها و كشورهای مختلف كه خود شؤون و بخش‌های گوناگونی دارد، را بر عهده داشته و دارند. معظّم‌له از هر جهت مورد اعتماد و تأیید والد مكرّم خود بوده، و در دوران پانزده سال مرجعیّت والدشان، همه‌ی استفتائات و سؤال‌های اینترنتی با دستور آن مرجع بزرگ، لازم بود كه به تأیید حضرت استاد برسد.
علاوه بر این، ریاست عالیه‌ی مركز فقهی ائمهاطهار «علیهم السلام» را بر عهده‌ی ایشان است. این مركز كه اوّلین مركز تخصّصی فقه و اجتهاد است، در سال 1376 به امر مبارك والد معظّم ایشان «قدّس‌سرّه» تأسیس گردیده، و عهدهدار تربیت فقیهان و مجتهدان آگاه به زمان است؛ تا بتوانند نیازهای فقهی و دینی نسل حاضر را پاسخگو باشند. این مركز، اكنون، یكی از مراكز مهمّ علمی است كه در حوزه مقدّسه قم مورد توجّه بزرگان و اعاظم است كه در آن، علاوه بر امور آموزشی، كتابخانه‌ی تخصّصی فقه و اصول وجود دارد كه به تصریح اهل نظر، غنیترین كتابخانه در این رشته است. امور پژوهشی نیز از دیگر مواردی است كه در این مركز به آن توجّه شده، و طلاّب علاوه بر آموزش، به تحقیق و پژوهش در مباحث فقهی، اصولی، رجال، تفسیر و ... نیز می‌پردازند.
به جز مركز فقهی ائمّه‌ی اطهار «علیهم‌السلام»، معظّم‌له در سال 1379 شمسی برای اوّلین بار در حوزه‌ی علمیه قم، به جهت تقویت نخبگان و طلاّب با استعداد در مقطع سطح، به دستور والد مكرّم‌شان گروه‌های ویژه علمی را تشكیل دادند، كه امروزه آثار و بركات فراوانی در حوزه داشته و فضلای متعدّدی را تربیت نموده‌اند.
حضرت استاد علاوه‌ی بر تمامی موارد فوق، به عنوان وصیّ والد مرحوم خود بوده، و تمامی امور علمی و مالی آن مرجع فقید به ایشان واگذار شده است. اكنون بعد از ارتحال والدشان، حدود دو سال است كه مراكز فقهی قم، مشهد، افغانستان و سوریه به فعالیّت خود بیش از گذشته ادامه داده، و نیز دفاتر آن مرحوم بر حسب تقاضای مقلّدین ایشان هم‌چنان مفتوح است و به پاسخگوئی و رفع حوائج شرعی مردم اقدام می‌نمایند.
فعالیّت‌های سیاسی
استاد در طول سال‌های مبارزه‌ی ملّت بزرگ ایران، هماره با آنان همگام بوده است. وی در ایّام تبعید والدشان در یزد، در سنین نوجوانی در حالی كه در كلاس اوّل راهنمایی بودند، در روز عاشورا، در حظیره یزد (مسجد محمدیّه یزد)، مقاله‌ای در مورد نهضت امام حسین «علیه‌السلام» و اهداف آن خواندند كه در همان زمان، رئیس ساواك را كه از اعضای حاضر در جلسه بود را به خشم واداشت. ایشان در سال‌های تبعید پدر نیز همراه او بوده، و همواره از مسائل مهمّ نهضت آگاه بود. معظّم‌له پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز هم‌چون گذشته هماره مدافع نظام و انقلاب بوده و در دوران جنگ تحمیلی به صورت متعدّد در جبهه‌های حق علیه باطل حضور یافتند.
حضرت استاد در سال 1374 شمسی به دعوت بزرگان، به عنوان یكی از اعضای تأثیرگذار جامعه مدرّسین حوزه‌ی علمیه قم نیز انتخاب شدند.